Onder Zeeniveau

Frank Ligtvoet − 17/11/11, 06:00

© http://zwartepietisracisme.tumblr.com/. De twee actievoerders tegen Zwarte Piet bij de intocht van Sinterklaas in Dordrecht
Zwarte Pieterij hoort thuis in een rijtje oer-Hollandse tradities, die we nu als achterlijk beschouwen. Dat stelt neerlandicus Frank Ligtvoet.

Een vriendelijke witte baas met vrolijke zwarte knechten is het gevolg van gruwelijke historische gebeurtenissen.
Het is in het Nederlandse politieke klimaat – en bovendien zo net voor het gezellige Sinterklaasfeest – misschien wel het minst populaire onderwerp om over te schrijven, omdat het raakt aan wat naar veel mensen veronderstellen, een van die vele bedreigde oer-Hollandse waarden en tradities is. Voor je het weet, krijg je als je er iets lelijks over zegt bedreigingen van mensen die tot dan hoe heel vreedzaam opereerden.

Traditie
Omdat ik niet in Nederland woon, durf ik het wel te zeggen: die Zwarte Pieterij hoort niet thuis in de reeks chocoladeletters, pepernoten, surprises en mijters, maar in een rijtje oer-Hollandse tradities die tot diep in de moderne tijd voortwoekerden en die we nu als achterlijk beschouwen: antisemitisme, nationalisme, vrouwen- en homodiscriminatie.

In het veilige Brooklyn waar ik woon surfte ik naar de website van de brave actievoerders die in het brave Dordrecht omdat ze een T-shirt droegen waarop de tekst gedrukt stond ‘Zwarte Piet is Racisme’ hardhandig door de politie werden gearresteerd. Daar vind je de foto van voor de politionele actie, een foto van twee beetje ironisch en verlegen kijkende mannen, die zich met hun protest-T-shirts voor een boekhandel hebben geposteerd.

De man rechts heeft een slappe beletterde lap in zijn hand die vermoedelijk even té voor het spandoek was, dat op verzoek van de politie vanwege het ontbreken van een protestvergunning (sic) verdwijnen moest. Het zijn geen fanatieke anti-racistische actievoerders – al zou ik ook daar geen bezwaar tegen hebben gehad – maar gewoon aardige jongens, aardige zwarte jongens die zonder opdringerigheid even willen laten zien dat zij die oer-Hollandse traditie niet op prijs stellen.

Vriendelijke witte baas
Met een beetje moeite moeten toch ook de meeste fervente Sinterklaasvierders zich wel kunnen inleven in het standpunt van de actievoerders. Een vriendelijke witte baas die alleen maar vrolijke zwarte knechten heeft, is nu eenmaal geen toevallige omstandigheid, maar het gevolg van historische gebeurtenissen die voor mensen van Afrikaanse afkomst gruwelijk en vaak met dodelijke afloop waren.

Het is wat demagogisch, maar wat te denken van een van oorsprong Duits kinderfeest in een toekomst die er gelukkig nooit gekomen is, een feest met een Arische leider die een gezellige club snoep uitdelende Joden als knechten om zich heen verzameld heeft.

De Joodse gemeenschap zou daar in die toekomst toch wel bezwaar, al was het maar ironisch, tegen mogen maken, lijkt me. Rechtse mensen vinden de actievoerders azijnpissers en hun woedende commentaren bij de artikelen op het web liegen er niet om. Linkse mensen zijn natuurlijk ‘Jenseits’ van het racisme en vinden die aardige jongens humorloze, politiek correcte Zeurpieten. De keuze tussen hen en Zwarte Pieten valt mij echter niet zwaar.

Frank Ligtvoet is neerlandicus en freelance journalist. Hij woont in New York.